Funt szterling – najważniejsze informacje
Zgodnie z wcześniejszą zapowiedzią, w tej części przedstawiamy kluczowe informacje dotyczące funta szterlinga – jednej z najbardziej rozpoznawalnych walut na świecie.
Nazwa i kod waluty
Oficjalną walutą Wielkiej Brytanii jest funt szterling, znany również jako funt brytyjski. Międzynarodowy kod tej waluty według normy ISO 4217 to GBP.
Historia i podział
Do 15 lutego 1971 roku funt dzielił się na 240 pensów. Tego dnia wprowadzono system dziesiętny – odtąd funt dzieli się na 100 pensów.
Gdzie obowiązuje funt szterling?
Funt szterling jest oficjalną walutą w wielu częściach Zjednoczonego Królestwa oraz terytoriach zależnych:
- Anglia, Walia i Irlandia Północna – obowiązuje wyłącznie funt szterling (w Republice Irlandii walutą jest euro).
- Szkocja – obok funta szterlinga funkcjonuje również funt szkocki (o tej samej wartości).
- Gibraltar – obowiązuje funt szterling.
- Wyspa Man – oprócz funta szterlinga występuje funt manx (kod: IMP), używany wyłącznie lokalnie.
- Wyspa Świętej Heleny – obok funta szterlinga funkcjonuje lokalny funt Świętej Heleny (kod: SHP).
- Wyspy Jersey i Guernsey – emitują własne waluty: funt Jersey (JEP) oraz funt Guernsey (GGP), równoważne z funtem szterlingiem.
- Wyspa Falklandzka – oprócz funta szterlinga w obiegu jest również funt falklandzki (FKP).
- Brytyjskie Terytorium Oceanu Indyjskiego – funt obowiązuje de jure (formalnie), natomiast w praktyce (de facto) częściej używany jest dolar amerykański.
- Georgia Południowa i Sandwich Południowy – obowiązuje funt szterling.
Wyspa Man oraz Wyspy Normandzkie (Jersey i Guernsey) są dependencjami Korony Brytyjskiej – formalnie nie należą do Zjednoczonego Królestwa, ale są od niego zależne.
Nominały banknotów w obiegu
Obecnie w Wielkiej Brytanii funkcjonują banknoty polimerowe o następujących nominałach:
- 5 GBP – z wizerunkiem Sir Winstona Churchilla (noblista, pisarz, malarz)
- 10 GBP – z wizerunkiem Jane Austen (pisarka)
- 20 GBP – z wizerunkiem J.M.W. Turnera (malarz)
- 50 GBP – z wizerunkiem Alana Turinga (matematyk, kryptolog, twórca koncepcji łamania szyfru Enigmy)
Banknoty z wizerunkiem Królowej Elżbiety II wprowadzono:
- 5 GBP – 13 września 2016 r.
- 10 GBP – 14 września 2017 r.
- 20 GBP – 20 lutego 2020 r.
- 50 GBP – 23 czerwca 2021 r.
Po śmierci Królowej Elżbiety II, 5 czerwca 2024 r. wprowadzono do obiegu banknoty z wizerunkiem Króla Karola III. Nowe banknoty zachowują ten sam wygląd, format, kolory i zabezpieczenia – różnią się jedynie portretem monarchy (Karol III nie nosi korony, w odróżnieniu od Elżbiety II).
Wszystkie banknoty wyprodukowane zostały przez firmę De La Rue na podłożu Guardian™ firmy CCL Secure.
Przykład banknotu 20 GBP
Poniżej znajduje się przykład banknotu o nominale 20 GBP z wizerunkiem Królowej Elżbiety II oraz opisem zabezpieczeń.